Τα επίπεδα χοληστερόλης πρέπει να μετρώνται τουλάχιστον μία φορά κάθε 5 χρόνια σε όλους τους ανθρώπους άνω των 20 ετών. Οι ειδικοί συνιστούν στους άνδρες ηλικίας 35 ετών και άνω και στις γυναίκες 45 ετών και άνω να ελέγχουν συχνότερα τα επίπεδα χοληστερόλης τους.
Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι χοληστερόλης: λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας (HDL) και λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας (LDL). Οι λιποπρωτεΐνες αποτελούνται από λίπος και πρωτεΐνες. Η χοληστερόλη κινείται μέσω του σώματός σας ενώ βρίσκεται μέσα σε λιποπρωτεΐνες.
Χοληστερόλη HDL
Η HDL είναι γνωστή ως «καλή χοληστερόλη» επειδή μεταφέρει χοληστερόλη στο ήπαρ σας για να αποβληθεί από το σώμα σας. H HDL χοληστερόλη προστατεύει από τις καρδιακές παθήσεις καθώς βοηθά το σώμα σας να απαλλαγεί από περίσσεια χοληστερόλης, έτσι ώστε να είναι λιγότερο πιθανό να καταλήξει στις αρτηρίες σας.
Χοληστερόλη LDL
Το LDL ονομάζεται «κακή χοληστερόλη» επειδή μπορεί να συσσωρευτεί στα τοιχώματα των αρτηριών και να αυξήσει τις πιθανότητες καρδιακής νόσου. Η υπερβολική ποσότητα χοληστερόλης στις αρτηρίες μπορεί να οδηγήσει σε συσσώρευση πλάκας γνωστή ως αθηροσκλήρωση. Αυτή μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο θρόμβωσης του αίματος στις αρτηρίες. Εάν ένας θρόμβος σπάσει και μπλοκάρει μια αρτηρία στην καρδιά ή τον εγκέφαλό σας, μπορεί να έχετε εγκεφαλικό επεισόδιο ή καρδιακή προσβολή.
Η συσσώρευση πλάκας μπορεί επίσης να μειώσει τη ροή του αίματος και το οξυγόνο στα κύρια όργανα. Η στέρηση οξυγόνου στα όργανα ή τις αρτηρίες μπορεί να οδηγήσει σε νεφρική νόσο ή περιφερική αρτηριακή νόσο, εκτός από καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο.
Πως ελέγχονται τα επίπεδα χοληστερόλης και τι σημαίνουν;
Ο μόνος τρόπος για να μάθετε εάν η χοληστερόλη σας είναι υψηλή είναι μέσω μιας εξέτασης αίματος που μετρά τη χοληστερόλη σε χιλιοστόγραμμα ανά δεκαλίτρο αίματος (mg / dL). Όταν ελέγξετε τους αριθμούς χοληστερόλης σας, θα λάβετε αποτελέσματα για:
• Ολική χοληστερόλη αίματος: Περιλαμβάνει το HDL, το LDL και το 20 τοις εκατό των συνολικών τριγλυκεριδίων σας.
• Τριγλυκερίδια: Αυτός ο αριθμός πρέπει να είναι κάτω από 150 mg / dL. Τα τριγλυκερίδια είναι ένας κοινός τύπος λίπους. Εάν τα τριγλυκερίδια σας είναι υψηλά και το LDL σας είναι επίσης υψηλό ή το HDL σας είναι χαμηλό, κινδυνεύετε να αναπτύξετε αθηροσκλήρωση. Ένα υψηλό επίπεδο τριγλυκεριδίων έχει συνδεθεί επίσης με υψηλότερο κίνδυνο στεφανιαίας νόσου.
• HDL: Όσο υψηλότερος είναι αυτός ο αριθμός, τόσο το καλύτερο. Θα πρέπει να είναι τουλάχιστον υψηλότερο από 55 mg / dL για γυναίκες και 45 mg / dL για άνδρες.
• LDL: Όσο χαμηλότερος είναι αυτός ο αριθμός, τόσο το καλύτερο. Δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 130 mg / dL εάν δεν έχετε καρδιακή νόσο, ασθένεια των αιμοφόρων αγγείων ή διαβήτη. Δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 100 mg / dL εάν έχετε κάποια από αυτές τις καταστάσεις ή υψηλή ολική χοληστερόλη.
Ποιες είναι οι αιτίες της υψηλής χοληστερόλης;
Φυσικά, οι αριθμοί από μόνοι τους δεν είναι αρκετοί για να προβλέψουν τον κίνδυνο καρδιακών προβλημάτων ή για να προσδιορίσετε τι πρέπει να κάνετε για να μειώσετε αυτόν τον κίνδυνο.Είναι μόνο ένα μέρος μιας μεγαλύτερης εξίσωσης που περιλαμβάνει την ηλικία σας, την αρτηριακή σας πίεση, το κάπνισμα και τη χρήση φαρμάκων για την αρτηριακή πίεση.
Οι παράγοντες που μπορεί να προκαλέσουν υψηλή χοληστερόλη είναι:
• Παχυσαρκία
• Διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε κόκκινο κρέας, γαλακτοκομικά προϊόντα με πλήρη λιπαρά, κορεσμένα λιπαρά, τρανς λιπαρά και τροποποιημένα τρόφιμα
• Έλλειψη τακτικής άσκησης
Σύμφωνα με έρευνα του 2013, οι καπνιστές έχουν συνήθως χαμηλότερη HDL χοληστερόλη από τους μη καπνιστές. Η έρευνα δείχνει ότι η διακοπή του καπνίσματος μπορεί να αυξήσει την HDL. Εάν καπνίζετε, μιλήστε με το γιατρό σας σχετικά με προγράμματα διακοπής του καπνίσματος ή άλλες μεθόδους που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να σταματήσετε το κάπνισμα.
Δεν είναι σαφές εάν το άγχος προκαλεί άμεσα υψηλή χοληστερόλη. Το μη διαχειριζόμενο άγχος μπορεί να οδηγήσει σε συμπεριφορές που μπορούν να αυξήσουν την LDL και τη συνολική χοληστερόλη, όπως η υπερβολική κατανάλωση λιπαρών τροφών, η αδράνεια και το αυξημένο κάπνισμα.
Είναι η υψηλή χοληστερόλη κληρονομική;
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η υψηλή LDL κληρονομείται. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται οικογενειακή υπερχοληστερολαιμία (FH). Η FH προκαλείται από μια γενετική μετάλλαξη που επηρεάζει την ικανότητα του ήπατος ενός ατόμου να απαλλαγεί από επιπλέον LDL χοληστερόλη. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε υψηλά επίπεδα LDL και αυξημένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού επεισοδίου σε νεαρή ηλικία.
Πώς αντιμετωπίζεται η υψηλή χοληστερόλη;
Για τη θεραπεία της υψηλής χοληστερόλης, οι γιατροί συχνά προτείνουν ορισμένες αλλαγές στον τρόπο ζωής όπως:
• Διακοπή καπνίσματος
• Υγιεινή διατροφή
• Τακτική Άσκηση
• Μείωση του στρες
• Μερικές φορές οι αλλαγές στον τρόπο ζωής δεν είναι αρκετές, ειδικά εάν έχετε FH. Μπορεί να χρειαστείτε ένα ή περισσότερα φάρμακα όπως:
• στατίνες για να βοηθήσουν το συκώτι σας να απαλλαγεί από τη χοληστερόλη
• φάρμακα που δεσμεύουν χολικά οξέα για να βοηθήσουν το σώμα σας να χρησιμοποιήσει επιπλέον χοληστερόλη για την παραγωγή χολής
• αναστολείς απορρόφησης χοληστερόλης για να αποτρέψουν το λεπτό έντερο από την απορρόφηση χοληστερόλης και την απελευθέρωσή του στην κυκλοφορία του αίματος σας
• ενέσιμα φάρμακα που προκαλούν το συκώτι σας να απορροφήσει περισσότερη χοληστερόλη LDL
• Φάρμακα και συμπληρώματα για τη μείωση των επιπέδων των τριγλυκεριδίων μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν όπως η νιασίνη και τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα.
Υγιεινή Διατροφή
Μπορείτε να εντάξετε ορισμένα τρόφιμα στη διατροφή σας για να μειώσετε τη συνολική χοληστερόλη και να αυξήσετε την HDL:
• Φρούτα και λαχανικά
• Προιόντα ολικής αλέσεως
• Άπαχα πουλερικά, άπαχο χοιρινό και άπαχο κόκκινο κρέας
• Ψητά λιπαρά ψάρια όπως σολομός, τόνος ή σαρδέλες
• Σπόρια, ανάλατους ξηρούς καρπούς και όσπρια
• Φυτικά λάδια ή ελαιόλαδα
Αυτά τα τρόφιμα μπορεί να αυξήσουν τη χοληστερόλη LDL και πρέπει να αποφεύγονται ή να τρώγονται σπάνια:
• Ακατέργαστο κόκκινο κρέας
• Τηγανητά φαγητά
• Ψημένα προϊόντα φτιαγμένα με trans λιπαρά ή κορεσμένα λίπη
• Γαλακτοκομικά προϊόντα με πλήρη λιπαρά
• Τρόφιμα με υδρογονωμένα λίπη
• Τροπικά έλαια
Η υψηλή χοληστερόλη μπορεί να είναι ανησυχητική. Αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις είναι ένα προειδοποιητικό σήμα. Η διάγνωση με υψηλή χοληστερόλη δεν σημαίνει ότι θα αναπτύξετε καρδιακές παθήσεις ή θα έχετε εγκεφαλικό επεισόδιο, αλλά θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη.Εάν έχετε υψηλή χοληστερόλη και προσπαθείτε να τη μειώσετε, πιθανότατα θα μειωθεί ο κίνδυνος καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού επεισοδίου. Ο τρόπος ζωής σας που βοηθά στη μείωση της χοληστερόλης υποστηρίζει επίσης και τη συνολική υγεία σας.