Πολλοί είναι οι παράγοντες που επηρεάζουν τα μαλλιά και την υγεία του τριχωτού της κεφαλής, όπως ο ορμονικές διαταραχές, οι κλιματικές αλλαγές, το άγχος, κάποια φαρμακευτική αγωγή, η ρύπανση και δίαιτες. Η τριχόπτωση, καθώς και μαλλιά που είναι αδύναμα και εύθραυστα είναι συνήθως το αποτέλεσμα των όσων αναφέρθηκαν παραπάνω και επηρεάζουν τόσο την αισθητική εικόνα κάποιου/ας, όσο και την ψυχολογία του και την αυτοπεποίθησή του/της. Το σίγουρο είναι ότι είναι προτιμότερο να αντιδράσετε από τα πρώτα κιόλας σημάδια, έτσι ώστε να αποφύγετε την μετατροπή μιας παροδικής τριχόπτωσης σε μια μόνιμη αραίωση. Φυσικά, η πρόληψη είναι, για άλλη μια φορά καίριας σημασίας.

Πότε η τριχόπτωση είναι φυσιολογική

Οι τρίχες στο ανθρώπινο σώμα αποτελούνται από κερατίνη, μια πρωτεΐνη που παράγεται από τους θύλακες των τριχών. Παράλληλα με την παραγωγή νέας κερατίνης, οι θύλακες είναι επίσης υπεύθυνοι για την απομάκρυνση των παλιών κυττάρων κερατίνης, για την καλύτερη ανάπτυξη των τριχών. Ο κύκλος ζωής κάθε θύλακα επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης και την ηλικίας και χωρίζεται σε τρεις φάσεις:

(1) την αναγενή φάση (η τρίχα αναπτύσσεται για διάστημα 2-6 χρόνων),

(2) την καταγενή φάση (μια μεταβατική φάση ανάπτυξης διάρκειας 2-3 εβδομάδων) και την

(3) τελογενή φάση (η τρίχα μπαίνει σε μια φάση ανάπαυλας για περίπου 3 μήνες, πριν πέσει και αντικατασταθεί από νέα τρίχα).

Επειδή ο κάθε θύλακας έχει το δικό του κύκλο ζωής, είναι φυσιολογική και αναμενόμενη μια πτώση τριχών από το τριχωτό της κεφαλής (περίπου 50-100 τρίχες την ημέρα). Μια τριχόπτωση που μπορεί να οδηγήσει σε πρόβλημα αραίωσης, όμως, δημιουργείται όταν η τρίχα περάσει από την αναγενή στην τελογενή φάση της πολύ γρηγορότερα από το φυσιολογικό (αν διαταραχθεί, δηλαδή, ο κύκλος ζωής της). Τότε, ο κύκλος γίνεται συντομότερος και έχουμε περισσότερα τριχοθυλάκια στην τελογενή τους φάση από ότι αυτά που είναι στην αναγενή φάση τους. 

Τα βασικά είδη τριχόπτωσης

Το πιο σύνηθες είδος τριχόπτωσης είναι η εποχιακή τριχόπτωση (αντιδραστική τριχόπτωση) που διαρκεί το ανώτερο μέχρι 6 μήνες. Αν η τριχόπτωση διαρκεί για περισσότερους από έξι μήνες, τότε μάλλον μιλάμε για την συστηματική τριχόπτωση (προοδευτική τριχόπτωση), στην οποία ο κάθε νέος κύκλος ζωής κάθε θύλακα τρίχας είναι συντομότερος από τον προηγούμενο κύκλο.

Όταν η τρίχα εξαντλήσει όλους τους κύκλους ζωής της (περίπου 25), τότε ο θύλακας συρρικνώνεται και ατροφεί. Αυτή τη δεύτερη και σαφώς πιο σοβαρή περίπτωση τριχόπτωσης έχει κυρίως γενετική αιτιολογία, αλλά μπορεί και να οφείλεται σε παθήσεις όπως ο ερυθηματώδης λύκος, ο διαβήτης, κ.α. Για την αντιμετώπισή της απαιτείται η ενδυνάμωση της τρίχας και η επιβράδυνση του φαινομένου με μια ανάλογη αγωγή.

Διατροφικοί τρόποι αντιμετώπισης της τριχόπτωσης

Η διατροφή μπορεί να βοηθήσει στην μείωση της τριχόπτωσης, ειδικά η κατανάλωση πρωτεϊνών που περιέχουν κυστείνη, λυσίνη και μεθειονίνη (θειικά αμινοξέα). Ανάμεσα στις τροφές που είναι πλούσιες σε αυτά τα αμινοξέα είναι τα αυγά, το ψάρι, το κρέας και ορισμένα αμυλούχα τρόφιμα και λαχανικά.

Η πρόσληψη βιταμίνης Β είναι εξίσου σημαντική για την αντιμετώπιση της τριχόπτωσης. Οι βιταμίνες της ομάδας Β βρίσκονται σε πλήθος τροφών, όπως τα φρέσκα λαχανικά και φρούτα, τα δημητριακά, τα όσπρια, τα προϊόντα ολικής άλεσης και άλλα. Έχει αποδειχθεί ότι η βιοτίνη που ανήκει στο σύμπλεγμα των βιταμινών Β ενισχύει την ρίζα της τρίχας και συνάμα διεγείρει την ανανέωση των κυττάρων του θύλακα της τρίχας, ενδυναμώνει το τριχωτό της κεφαλής και συμμετέχει στην οξυγόνωση του τριχωτού, δίνοντας λάμψη.

Τέλος, η πρόσληψη σιδήρου, ειδικά όταν συνδυάζεται με την κατανάλωση τροφών πλούσιων σε βιταμίνη C, μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση της τριχοφυΐας, τη βελτίωση της μικροκυκλοφορίας, την ενδυνάμωση της τρίχας και την υγιή όψη των μαλλιών του τριχωτού της κεφαλής. Το ίδιο ισχύει και για τα Ω3 λιπαρά, το συνένζυμο Q10 και ιχνοστοιχεία.

Ο συνδυασμός όλων των παραπάνω μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν θεραπεία (διάρκειας 2-3 μηνών) επιφέροντας πραγματικά θεαματικά αποτελέσματα σε ότι αφορά την καταπολέμηση της τριχόπτωσης, ενώ παράλληλα προσφέροντας αντιοξειδωτική προστασία και συμβάλλοντας στην υγεία της επιδερμίδας!

Σε επίπεδο πρόληψης της τριχόπτωσης, επιστημονικές έρευνες έχουν δείξει ότι χαμηλά επίπεδα βιοτίνης (βιταμίνη Β7), σιδήρου, βιταμίνης C, βιταμίνης D και ψευδάργυρου, σχετίζονται με τριχόπτωση, μεταξύ άλλων. Επομένως, μια ισορροπημένη διατροφή, χωρίς υπερβολές στην κατανάλωση των απαραίτητων βιταμινών και ιχνοστοιχείων, συνδέεται με την καλή λειτουργία του οργανισμού, συμπεριλαμβανόμενου και του τριχωτού της κεφαλής.

Αντιμετώπιση τριχόπτωσης με τοπικές αγωγές

Η πιο αποτελεσματική και ευρέως διαδεδομένη τοπική αγωγή για την θεραπεία της τριχόπτωσης (που μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για την πρόληψη της τριχόπτωσης) είναι ένα διάλυμα μινοξιδίλης που εφαρμόζεται στην κορυφή του τριχωτού της κεφαλής και έχει εξαιρετικά αποτελέσματα σε περιπτώσεις πρόσφατης τριχόπτωσης η αραίωσης ή στα αρχικά στάδια της κληρονομικής τριχόπτωσης (όταν παρατηρείται υποχώρηση του ορίου της τριχοφυΐας).

Σαν φαρμακευτική ουσία, η μινοξιδίλη αυξάνει τη διάμετρο και ο μέγεθος των θυλάκων και ενισχύει την ροή του αίματος προς αυτούς. Με αυτό τον τρόπο, σταματά την τριχόπτωση σημαντικά και παρατείνει την ανάπτυξη νέας τριχοφυΐας, κάτι που κάνει τα μαλλιά πιο πυκνά και δυνατά. Αυτές οι τοπικές αγωγές εφαρμόζονται 1-3 φορές την εβδομάδα σε υγρό ή ξηρό τριχωτό.

Αντιμετώπιση της τριχόπτωσης με σύγχρονα μέσα

Η μικρομεταμόσχευση τριχών είναι μια από τις πλέον αποτελεσματικές και σύγχρονες θεραπείες για την αντιμετώπιση της τριχόπτωσης, όπου υγιή τριχοθυλάκια λαμβάνονται από το πίσω μέρος της κεφαλής και μεταφέρονται (με τη μέθοδο τρίχα-τρίχα) στις αραιωμένες περιοχές. Η διαδικασία δεν αφήνει κανένα σημάδι ή ουλή και ενισχύει την βιωσιμότητα των δοτών-τριχών με τη χρήση ειδικού διαλύματος εμπλουτισμένου πλάσματος. Το αποτέλεσμα είναι μόνιμο και φυσικό και τα νέα μαλλιά δεν διαφέρουν από τα υπόλοιπα μαλλιά.

Μια άλλη μέθοδος είναι τα εμφυτεύματα μαλλιών, όπου ένα σύμπλεγμα που αποτελείται από βιομιμητικά πεπτίδια και υαλουρονικό οξύ εφαρμόζεται στο τριχωτό της κεφαλής (τοπικά) και αντιμετωπίζει την τριχόπτωση απελευθερώνοντας σταθερά και αργά τα συστατικά του για 15 ημέρες, ενισχύοντας την φάση ανάπτυξης της τρίχας και την τοπική μικροκυκλοφορία, και αναστέλλοντας την λειτουργία εκείνων των γονιδίων που ευθύνονται για την φλεγμονή στο τριχωτό και την τριχόπτωση.

Τέλος, η διέγερση της τριχοφυΐας και η παύση της τριχόπτωσης μπορεί να επιτευχθεί και με ειδική φαρμακευτική αγωγή (π.χ., κορτικοστεροειδή, φιναστερίδη, μινοξιδίλη, κ.α.), με χορήγηση από το στόμα ή τοπικά. Εξίσου αποτελεσματική θεραπεία είναι και η αυτόλογη μεσοθεραπεία, στην οποία χορηγείται ένα διάλυμα πλάσματος που έχει εμπλουτιστεί με αυξητικούς παράγοντες, οι οποίοι έχουν αποδειχθεί ότι φέρουν τριχογενετικές και αναζωογονητικές ιδιότητες. Το ίδιο ισχύει και με την φωτοθεραπεία με λέιζερ χαμηλής ενεργειακής στάθμης, που ενεργοποιεί την τριγονένεση, όπως και με την θεραπεία Carboxytherapy, η οποία θρέφει τα τριχοθυλάκια και λειτουργεί θαυμάσια σε συνδυασμό με άλλες αγωγές.