Η αορτή είναι το κύριο αιμοφόρο αγγείο στον ανθρώπινο σώμα που τροφοδοτεί με αίμα τα πόδια, την λεκάνη και την κοιλιά. Το συγκεκριμένο αγγείο έχει συνήθως διάμετρο όχι μεγαλύτερη των 2 εκατοστών (20 χιλιοστά) κατά μέσο όρο, ενώ ξεκινάει από την καρδιά και διαπερνά ολόκληρο το στέρνο.
Όταν κάποιο σημείο του διογκωθεί κατά τουλάχιστον ένα εκατοστό παραπάνω της κανονικής του διαμέτρου (για λόγους που αναφέρονται αμέσως παρακάτω), τότε δημιουργείται ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής, μια συχνή πάθηση η οποία μπορεί ακόμα και να απειλήσει την ζωή του ασθενούς (στην περίπτωση που υπάρχει ρήξη/σχίσιμο της αορτής - μια επιπλοκή του ανευρύσματος από την οποία επιβιώνει περίπου 1 στους 5 ασθενείς). Για αυτό τον λόγο, είναι εξαιρετικά σημαντικό να γίνεται πρώιμη και έγκαιρη διάγνωση τυχόν ανευρυσμάτων κοιλιακής αορτής, για την σωστή διαχείριση της κατάστασης και την αποφυγή ρήξης αορτής.
Ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής – Τί το προκαλεί;
Μέχρι στιγμής, δεν έχει εξακριβωθεί η ακριβής αιτία που οδηγεί σε δημιουργία ανευρύσματος. Παρόλα αυτά, με τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα, αυτή φαίνεται να οφείλεται σε κάποιου είδους αδυναμίας στο τοίχωμα της αρτηρίας. Παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο δημιουργίας ανευρύσματος κοιλιακής αορτής είναι το κάπνισμα, η αυξημένη αρτηριακή πίεση, γενετικοί παράγοντες (κληρονομικότητα), το φύλο (είναι πιο συχνό φαινόμενο στους άντρες άνω των 50 ετών) και ασθένειες όπως η στεφανιαία νόσος, η περιφερειακή αποφρακτική αρτηριοπάθεια και η αποφρακτική πνευμονοπάθεια.
Ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής – Τα συμπτώματα
Ένα ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής μπορεί να αναπτυχθεί με πολύ αργούς ρυθμούς, συχνά χωρίς να “δώσει” κάποιο ιδιαίτερο σύμπτωμα. Υπάρχουν φυσικά και οι περιπτώσεις που το ανεύρυσμα επεκτείνεται πολύ γρήγορα, σπάει ή διαρρέεται αίμα μέσα στα τοιχώματά του. Σε αυτές τις περιπτώσεις, τα συμπτώματα εμφανίζονται σχεδόν άμεσα και περιλαμβάνουν τα παρακάτω (τα περισσότερα σε έντονο βαθμό συνήθως):
• Πόνος στην κοιλιά ή την οσφυική χώρα που μπορεί να ακτινοβολεί στους όρχεις, το όσχεο, τις βουβώνες, την πλάτη ή τους γλουτούς και να είναι σταθερός ή επίμονος.
• Λιποθυμικό επεισόδιο ή ζάλη.
• Αυξημένη υγρασία στην επιδερμίδα ή εφίδρωση του ασθενούς.
• Γρήγορος καρδιακός παλμός.
• Εμετός
• Ναυτία
• Κατάσταση σοκ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κίνδυνος ρήξης του ανευρύσματος είναι στενά συνδεδεμένος με την διάμετρο του ανευρύσματος, με μεγαλύτερο κίνδυνο να διατρέχουν άτομα που έχουν μεγαλύτερο ρυθμό αύξησης της διαμέτρου του ανευρύσματος, καθώς και ασθενείς με μεγαλύτερη διάμετρο ανευρύσματος.
Ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής – Διάγνωση
Αρχικά, ο γιατρός θα αναζητήσει συμπτώματα που παραπέμπουν σε ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής, όπως σκληρή ή άκαμπτη κοιλιά, παλμική αίσθηση στην κοιλιά και/ή εξόγκωμα στην κοιλιά. Αν υπάρχει υποψία κοιλιακού ανευρύσματος, τότε θα ζητήσει υπερηχογράφημα κοιλίας. Αν επιβεβαιωθεί ότι πρόκειται για ανεύρυσμα κοιλίας, τότε θα συσταθεί αξονική τομογραφία κοιλίας για να επιβεβαιωθεί το μέγεθος το ανευρύσματος και/ή αξονική τομογραφική αγγειογραφία (CTA).
Ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής – Πρόληψη και Θεραπεία
Προληπτικά, συστήνεται ένας υγιεινός τρόπος διατροφής, συχνή άσκηση, διακοπή του καπνίσματος (αν είστε καπνιστής/τρια), μείωση του άγχους και η λήψη των φαρμάκων σας σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού σας αν έχετε διαβήτη ή υπέρταση. Επίσης, είναι καλό να γίνεται ένας ετήσιος προ-συμπτωματικός έλεγχος (υπερηχογράφημα) σε άτομα άνω των 65 ετών που είναι ή έχουν υπάρξει καπνιστές.
Σε ότι αφορά στην θεραπεία του ανευρύσματος κοιλιακής αορτής, αν πρόκειται για ανεύρυσμα του οποίου η διάμετρος αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς ή είναι ήδη μεγαλύτερο των 4-5 εκατοστών, τότε η χειρουργική επέμβαση (ανοιχτή η μέσω τοποθέτησης ενδοαγγειακού στεντ) για την αποκατάσταση του ανευρύσματος είναι συνήθως μονόδρομος. Παρόλα αυτά, ο ειδικός αγγειοχειρουργός σας είναι εκείνος που θα πάρει την τελική απόφαση για την διεξαγωγή ή όχι ενός τέτοιου χειρουργείου, αφού έχει πρώτα αξιολογήσει τον κίνδυνο αιμορραγίας, μεταξύ άλλων παραγόντων.