Τι είναι τα τριγλυκερίδια;
Τα τριγλυκερίδια είναι ένα είδος λίπους από τα τρόφιμα που τρώμε και μεταφέρονται στο αίμα. Τα περισσότερα από τα λίπη που τρώμε, όπως το βούτυρο, οι μαργαρίνες και τα έλαια, είναι σε μορφή τριγλυκεριδίων. Οι υπερβολικές θερμίδες, το αλκοόλ ή η ζάχαρη μετατρέπονται σε τριγλυκερίδια και αποθηκεύονται σε λιπώδη κύτταρα σε όλο το σώμα.
Πώς διαφέρουν τα τριγλυκερίδια από τη χοληστερόλη;
Τα τριγλυκερίδια και η χοληστερόλη είναι και οι δύο λιπαρές ουσίες γνωστές ως λιπίδια. Όμως, τα τριγλυκερίδια είναι λίπη ενώ η χοληστερόλη δεν είναι. Η χοληστερόλη είναι μια ουσία που παράγεται από το συκώτι και αποτελεί ουσιαστικό μέρος των κυτταρικών τοιχωμάτων και των νεύρων. Η χοληστερόλη παίζει επίσης σημαντικό ρόλο στις λειτουργίες του σώματος, όπως η πέψη και η παραγωγή ορμονών. Εκτός από την παραγωγή του από το σώμα, η χοληστερόλη προέρχεται από ζωικές τροφές που τρώμε. Η καθαρή χοληστερόλη δεν μπορεί να αναμειχθεί ή να διαλυθεί στο αίμα. Επομένως, το ήπαρ μετατρέπει χοληστερόλη με τριγλυκερίδια και πρωτεΐνες σε φορείς που ονομάζονται λιποπρωτεΐνες. Οι λιποπρωτεΐνες μεταφέρουν αυτό το λιπαρό μείγμα σε περιοχές σε όλο το σώμα. Ένα αυξημένο επίπεδο τριγλυκεριδίων αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων.
Ποιες είναι οι τιμές των τριγλυκεριδίων και τι σημαίνουν;
Αν και είναι ένα κοινό πρόβλημα, πολλοί δεν γνωρίζουν τα προβλήματα που δημιουργούν τα υψηλά τριγλυκερίδια. Μελέτες έχουν συσχετίσει υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων με καρδιακές παθήσεις, καρδιακές προσβολές και εγκεφαλικό επεισόδιο, ειδικά σε άτομα με χαμηλά επίπεδα «καλής» HDL χοληστερόλης και σε άτομα με διαβήτη τύπου 2. Ο έλεγχος πραγματοποιείται μέσω μιας τυπικής εξέτασης αίματος. Τα επίπεδα τριγλυκεριδίων είναι:
• Φυσιολογικά: Λιγότερο από 150 mg / dL
• Οριακά: 150 έως 199 mg / dL
• Υψηλά: 200 έως 499 mg / dL
• Πολύ υψηλά: 500 mg / dL ή παραπάνω
Οποιοσδήποτε άνω των 20 ετών πρέπει να κάνει τακτικές εξετάσεις για την παρακολούθηση των επιπέδων χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων.
Γιατί τα υψηλά τριγλυκερίδια είναι επιβλαβή;
Πολύ υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων σχετίζονται με προβλήματα στο ήπαρ και στο πάγκρεας. Ωστόσο, μελέτες δείχνουν αντικρουόμενα αποτελέσματα σχετικά με το ρόλο των υψηλών τριγλυκεριδίων και τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων. Όμως, υπάρχουν και ορισμένοι ειδικοί που υποστηρίζουν πως τα τριγλυκερίδια δεν παίζουν σημαντικό ρόλο στα καρδιακά προβλήματα. Τα υψηλά τριγλυκερίδια τείνουν να εμφανίζονται μαζί με άλλα προβλήματα, όπως υψηλή αρτηριακή πίεση, διαβήτη, παχυσαρκία, υψηλά επίπεδα «κακής» LDL χοληστερόλης και χαμηλά επίπεδα «καλής» HDL χοληστερόλης. Επομένως, είναι δύσκολο να γνωρίζουμε με βεβαιότητα ποια προβλήματα προκαλούνται μόνο από υψηλά τριγλυκερίδια. Για παράδειγμα, ορισμένοι άνθρωποι έχουν μια ιδιότητα εκ γενετής που φαίνεται να προκαλεί υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων χωρίς όμως να έχουν αυξημένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων. Ωστόσο, υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι τα υψηλά τριγλυκερίδια, από μόνα τους, αυξάνουν τον κίνδυνο ασθένειας. Άλλες μελέτες δείχνουν ότι τα υψηλά τριγλυκερίδια μπορούν να διαδραματίσουν μικρό ρόλο μόνο όταν λαμβάνονται υπόψη άλλοι κίνδυνοι καρδιακών παθήσεων. Σε κάθε περίπτωση, η βελτίωση της διατροφής και του τρόπου ζωής θα μειώσει τα τριγλυκερίδια και θα μειώσει τον συνολικό κίνδυνο προβλημάτων καρδιάς.
Πώς μπορώ να αντιμετωπίσω τα υψηλά τριγλυκερίδια;
Υπάρχουν πολλά που μπορείτε να κάνετε μόνοι σας για να μειώσετε τον αριθμό των τριγλυκεριδίων σας. Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής σας μπορεί να έχουν σημαντικό όφελος. Ακολουθούν ορισμένες προτάσεις:
• Σωματική δραστηριότητα και άθληση. Η άσκηση μπορεί να έχει μεγάλο αντίκτυπο στα επίπεδα των τριγλυκεριδίων. Οι ειδικοί συνιστούν σε όλους να γυμνάζονται τουλάχιστον 30 λεπτά τουλάχιστον πέντε φορές την εβδομάδα. Εάν δεν είστε σε φόρμα, ξεκινήστε πιο χαλαρά με ένα γρήγορο περπάτημα τρεις φορές την εβδομάδα και έπειτα αυξήστε την ένταση της άσκησης όσο μπορείτε.
• Απώλεια κιλών. Εάν είστε υπέρβαρος, καλό είναι να προσπαθήσετε να χάσετε κάποια κιλά και να διατηρήσετε το ιδανικό σωματικό βάρος. Η άσκηση θα βοηθήσει, αλλά πρέπει επίσης να εστιάσετε στη διατροφή. Το κλειδί είναι να τρώτε λιγότερες θερμίδες - είτε προέρχονται από λίπη, υδατάνθρακες ή πρωτεΐνες. Εστιάστε σε μια δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε φρούτα, λαχανικά, άπαχες πρωτεΐνες και γαλακτοκομικά προϊόντα με χαμηλά λιπαρά. Η μείωση των ζαχαρούχων τροφίμων θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει.
• Επιλογή σωστών λιπαρών. Δώστε περισσότερη προσοχή στα λίπη που τρώτε. Προσπαθείστε να καταναλώσετε λιγότερα τρόφιμα με ανθυγιεινά λίπη (βρίσκονται στο κρέας, το βούτυρο και το τυρί) και τα trans λιπαρά (σε μεταποιημένα τρόφιμα και μαργαρίνες). Ενισχύστε την πρόσληψη υγρών μονοακόρεστων και πολυακόρεστων λιπών, τα οποία βρίσκονται σε ελαιόλαδο, ξηρούς καρπούς και μερικά ψάρια. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα ωμέγα-3 στα λιπαρά ψάρια - όπως ο τόνος, ο σολομός, το σκουμπρί και οι σαρδέλες - είναι ιδιαίτερα ωφέλιμα στη μείωση των επιπέδων των τριγλυκεριδίων. Όμως, επειδή ακόμη και τα υγιή λίπη έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες, πρέπει να τα καταναλώνετε με μέτρο.
• Περιορισμός αλκοολούχων ποτών. Ακόμη και μικρές ποσότητες αλκοόλ φαίνεται να προκαλούν μεγάλες αυξήσεις στα επίπεδα των τριγλυκεριδίων. Περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ σε ένα ποτό την ημέρα.
Σε άλλες περιπτώσεις τα άτομα μπορεί να χρειαστούν ιατρική περίθαλψη. Τα άτομα με καρδιακές παθήσεις και υψηλά τριγλυκερίδια μπορεί να χρειάζονται φάρμακα για να μειώσουν τα επίπεδα τους. Οι φιβράτες είναι αντιλιπιδαιμικά φάρμακα που μπορούν να μειώσουν τα τριγλυκερίδια. Βελτιώνουν επίσης μετρίως τα επίπεδα χοληστερόλης. Επιπλέον, το ιχθυέλαιο με τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα μπορούν να βοηθήσουν στη διατήρηση των τριγλυκεριδίων υπό έλεγχο. Ρωτήστε το γιατρό σας εάν πρέπει να χρησιμοποιήσετε συνταγογραφούμενο ιχθυέλαιο. Τα ωμέγα-3 οξέα από φυτικές πηγές όπως ο λιναρόσπορος μπορεί να βοηθήσουν. Επίσης, η νιασίνη (νικοτινικό οξύ) μπορεί να μειώσει τα τριγλυκερίδια έως και 50%. Είναι διαθέσιμο ως συμπλήρωμα χωρίς συνταγή και ως συνταγογραφούμενο φάρμακο.
Καλό είναι να θυμάστε ότι για να παραμείνετε υγιείς και να διατηρήσετε τα τριγλυκερίδια σας χαμηλά, πρέπει να εστιάσετε στη βελτίωση του τρόπου ζωής σας. Όταν επικοινωνείτε με τον γιατρό σας, συζητήστε όλα τα φάρμακα, τα συμπληρώματα και τις βιταμίνες που παίρνετε. Ορισμένα κοινά φάρμακα - όπως βήτα-αναστολείς, αντισυλληπτικά χάπια και διουρητικά - μπορούν να προκαλέσουν υψηλά τριγλυκερίδια ως παρενέργεια. Είναι πιθανό ένα από αυτά να προκαλεί το πρόβλημά σας.
Όσον αφορά τη χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια, ίσως το πιο σημαντικό πράγμα είναι να κάνετε τακτικές εξετάσεις. Εάν τα τριγλυκερίδια σας είναι υψηλά, εσείς και ο γιατρός σας μπορείτε να αποφασίσετε για μια συνταγή θεραπείας και φυσικά να κάνετε μερικές απλές αλλά αποτελεσματικές αλλαγές στον τρόπο ζωής σας και τη διατροφή σας.