Οι αρρυθμίες στην καρδιά είναι ένα πρόβλημα που πολλοί άνθρωποι αισθάνονται κατά τη διάρκεια της ζωής τους και γίνεται ίσως και εύκολα αντιληπτό: κάποιες φορές αισθανόμαστε την καρδιά μας να χτυπάει πιο γρήγορα ή πιο αργά από το συνηθισμένο. Πρέπει ωστόσο να τονιστεί πως οι αρρυθμίες καρδιάς δεν είναι πάντα κάτι ιδιαίτερα ανησυχητικό.

Πώς λειτουργεί η καρδιά

Ας δούμε αρχικά κάποια βασικά θέματα γύρω από τη λειτουργία της καρδιάς. Η καρδιά είναι ένας μυς που ουσιαστικά η λειτουργία της προσομοιάζει με αυτή μιας αντλίας. Η καρδιά λαμβάνει το αίμα από τα περιφερειακά σημεία, το στέλνει στους πνεύμονες για να οξυγονωθεί και ύστερα το ξαναστέλνει πίσω ώστε να μεταφέρει το οξυγόνο σε όλα τα επιμέρους όργανα και τους ιστούς του σώματός μας, κάτι ιδιαίτερα σημαντικό για τη ζωτική τους λειτουργία και κατ’ επέκταση την ομαλή λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού.

Όπως γνωρίζουμε, ένα άτομο στο οποίο η διαδικασία που περιγράφεται παραπάνω γίνεται με φυσιολογικό τρόπο, έχει περίπου 60-80 παλμούς, δηλαδή επαναλαμβάνει τη συγκεκριμένη διαδικασία με έναν σταθερό ρυθμό ανά λεπτό.

Τι σημαίνει αρρυθμίες καρδιάς

Αρρυθμίες ονομάζουμε καταστάσεις που διαταράσσουν τον τρόπο που χτυπάει ή κάθε πότε χτυπάει η καρδιά μας, δηλαδή, είτε τον αριθμό των παλμών ανά λεπτό (καρδιακή συχνότητα) , είτε το ρυθμό. Οι αρρυθμίες μπορεί να είναι στιγμιαίες – μεμονωμένες έκτακτες συστολές, μπορεί να είναι χαμηλοί παλμοί (βραδυκαρδία), υψηλοί παλμοί (ταχυκαρδία) ή μπορεί να είναι ένας πλήρως αποδιοργανωμένος ρυθμός.

Πρέπει εδώ να τονιστεί πως σχεδόν όλοι οι άνθρωποι παρουσιάζουν αρρυθμίες οι οποίες τις περισσότερες φορές μπορεί να μη γίνουν καν αντιληπτές! Στις περισσότερες περιπτώσεις λοιπόν μιλάμε για καλοήθεις αρρυθμίες οι οποίες είναι εντελώς αθώες και βρίσκονται πάνω σε μια φυσιολογική καρδιά. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που οι αρρυθμίες δεν είναι αθώες αλλά κάπως πολύπλοκες, όπως για παράδειγμα η κολπική μαρμαρυγή ή η γρήγορη κοιλιακή ταχυκαρδιά οι οποίες ενδέχεται κάποιες φορές να είναι ακόμη και μοιραίες για το άτομο που τις εμφανίζει.

Ποια είναι τα συνήθη συμπτώματα

Όπως εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς, τα συνήθη φτερουγίσματα στο στήθος είναι σύμπτωμα αρρυθμίας. Επίσης, μπορεί να υπάρχει κάποια αίσθημα ζάλης ή ακόμη και απώλεια αισθήσεων. Πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί διότι υπάρχουν περιπτώσεις αρρυθμιών που υποκρύπτουν άλλα πιο σοβαρά καρδιακά προβλήματα, όπως πχ βαλβιδοπάθειες, στεφανιαία νόσο, μυοκαρδιοπάθεια που ο ιατρός είναι δύσκολο να δει με μια απλή πρώτη εξέταση. Επίσης, είναι συχνό φαινόμενο να προκαλούνται αρρυθμίες μετά από κόπωση από έντονη σωματική άσκηση. Αυτός είναι και ο λόγος που οποιοδήποτε άτομο επιθυμεί να ξεκινήσει γυμναστήριο ή άλλος είδος άσκησης, είναι απαραίτητο να προβεί σε όλες τις καρδιολογικές εξετάσεις ώστε να διασφαλίσει ότι πιθανή έντονη κόπωση δε θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία της καρδιάς του.

Πώς γίνεται η διάγνωση

Υπάρχουν 3 βασικές μέθοδοι ελέγχου αρρυθμιών:

- Καρδιογράφημα: Ένα απλό καρδιογράφημα αρκεί μερικές φορές για να γίνει η διάγνωση μιας αρρυθμίας. Μετά από αυτό ίσως χρειαστεί να γίνει το γνωστό πλέον σε όλους Holter, δηλαδή η 24ωρη καταγραφή των παλμών της καρδιάς ώστε να βγούνε πιο σαφή συμπεράσματα για το είδος της αρρυθμίας.

- Εισαγωγή καθετήρα: Ένας άλλος τρόπος διάγνωσης είναι η εισαγωγή καθετήρων στην καρδιά ώστε να γίνει ηλεκτροφυσιολογική μελέτη.

- Υπερηχογράφημα: Εάν υπάρχει καποια οργανική καρδιοπάθεια που μπορεί να προκάλεσε την αρρυθμίας, τότε το υπερηχογράφημα είναι μια απαραίτητη εξέταση που θα δώσει καλύτερη εικόνα για την κατάσταση του ασθενούς.

Θεραπεία των αρρυθμιών

Οι ταχυκαρδίες σαν την κολπική μαρμαρυγή αντιμετωπίζονται στις περισσότερες περιπτώσεις με φάρμακα. Εάν λοιπόν η κολπική μαρμαρυγή είναι πρόσφατη και οι κόλποι της καρδιάς όχι ιδιαίτερα μεγάλοι, ο ιατρός μπορεί να κανει μια προσπάθεια να την ανατάξει. Εάν όμως έχει περάσει περισσότερος χρόνος, τότε η πιθανότητα για προσπάθεια του ιατρού να ανατάξει με ηλεκτρικό ρεύμα είναι πολύ μικρή.

Στην περίπτωση λοιπόν αυτή πρέπει να χορηγηθούν αντιπηκτικά φάρμακα για να μειωθεί ο κίνδυνος εμβολικών επεισοδίων. Επίσης χορηγούνται φάρμακα που κρατούν το ρυθμό της καρδιάς σε φυσιολογικά επίπεδα κάτω από τους 80 παλμούς ανά λεπτό.

Συχνή είναι επίσης η χρήση βηματοδότη εφόσον υπάρχουν πολύπλοκες κοιλιακές αρρυθμίες όπως πχ η κοιλιακή ταχυκαρδία καθώς και η χρήση απινιδωτών που προκαλούν ένα τεχνητό σοκ ώστε να επαναφέρουν την καρδιά στο σωστό ρυθμό λειτουργίας.