Όταν το φλεβικό δίκτυο του όρχεως (συγκεκριμένα, οι βαλβίδες των μικρών φλεβών που συνδέουν τον όρχι με τη σπερματική φλέβα) δυσλειτουργεί, οι φλέβες διογκώνονται εξαιτίας της συσσώρευση του αίματος στο σημείο. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την δημιουργία κιρσοκήλης. Πρόκειται για μια συχνή πάθηση που εμφανίζεται περίπου σε 1 στους 5 άντρες (και περίπου 1 στους 3 άντρες με υπογονιμότητα), η οποία είναι ουσιαστικά μια κατασκευαστική διαταραχή των φλεβών, ο οποίες συνήθως διογκώνονται και μπορεί να είναι ακόμα και ορατές/ψηλαφητές (συχνά μοιάζουν σαν τους κιρσούς στα πόδια).

Αν και δεν είναι μια πάθηση που προκαλείται από κάτι που έχει κάνει ο ασθενής, αν εμφανιστεί, τα βάρη και η ορθοστασία μπορεί να επιδεινώσουν την πάθηση ή να κάνουν τα συμπτώματά της ακόμα πιο έντονα (πόνος και βάρος στον όρχι).

Κιρσοκήλη – Συμπτώματα & διάγνωση

Αρχικά, όταν ένας ασθενής διαγνωστεί με κιρσοκήλη, το πρώτο πράγμα που του έρχεται στο μυαλό είναι ο καρκίνος του όρχεως. Να τονιστεί ότι η κιρσοκήλη ΔΕΝ σχετίζεται με τον καρκίνο του όρχεως, αλλά πρόκειται, όπως προαναφέραμε, για μια απόλυτα τοπική δυσλειτουργία του φλεβικού συστήματος του όρχεως.

Για τη διάγνωση, ο ειδικός γιατρός θα κάνει μια κλινική εξέταση (ψηλάφηση) του όρχεως για να διαπιστώσει αν θα εντοπίσει/ψηλαφήσει διατεταγμένες φλέβες στο πάνω μέρος του όρχεως. Μπορεί να σας ζητήσει να πάρετε μια βαθιά ανάσα, για να διαπιστώσει αν αυτές οι φλέβες μεγαλώνουν ακόμα περισσότερο με κάθε βαθιά ανάσα. Αυτό θα σημαίνει ότι το αίμα στις ελαττωματικές φλέβες παλινδρομεί.

Η επόμενη ενέργεια περιλαμβάνει μια ειδική εξέταση που θα απεικονίσει με λεπτομέρεια και ακρίβεια την πλήρη κατάσταση στην περιοχή του όρχεως. Αυτή η εξέταση ονομάζεται υπερηχογράφημα οσχέου Dopler και δίνει τη δυνατότητα στον ειδικό να μετρήσει τη διάμετρο των φλεβών και να εντοπίσει ακριβώς σε ποιο σημείο παλινδρομεί και λιμνάζει το αίμα δημιουργώντας συμφόρηση στο φλεβικό σύστημα του όρχεως.

Το τρίτο βήμα περιλαμβάνει την εξέταση του σπέρματος (ποσοτικά και ποιοτικά) με τη διενέργεια σπερμοδιαγράμματος, το οποίο θα παρέχει πληροφορίες για την μορφολογία, τον αριθμό και την κινητικότητα των σπερματοζωαρίων.

Λαμβάνοντας υπόψιν τις πληροφορίες όλων των παραπάνω εξετάσεων, θα καθοριστεί η στρατηγική της θεραπείας και αν θα χρειαστεί χειρουργική επέμβαση ή όχι. Ο στόχος σε μια κιρσοκήλη, είναι να διατηρηθεί η ποιότητα του σπέρματος, αν αυτή είναι ικανοποιητική, ή να βελτιωθεί ένα παθολογικό σπέρμα, επειδή η κιρσοκήλη οδηγεί σε προβλήματα γονιμότητας με τη συνεχή επιδείνωση της ποιότητας του σπέρματος. Γενικά, η λογική της θεραπείας της κιρσοκήλης κινείται γύρω από την κατάργηση της φλέβας που δυσλειτουργεί ή έχει καταστραφεί

Πώς θα καταλάβετε ότι μπορεί να πάσχετε από κιρσοκήλη; Από τα πιο ενδεικτικά συμπτώματα είναι το αίσθημα βάρους στον όρχι. Πόνος και αίσθημα τραβήγματος στον όρχι είναι επίσης σημάδια ότι ίσως να πάσχετε από κιρσοκήλη. Επιπλέον, η θερμοκρασία του όρχεως μπορεί να είναι αυξημένη τοπικά, σε σχέση με το υπόλοιπο σώμα (εξαιτίας της συσσώρευσης/λίμνασης του αίματος στην περιοχή).

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι ορμονικές διαταραχές και διαταραχές στην ανάπτυξη του όρχεως στην εφηβική ηλικία έχουν συνδεθεί με την εμφάνιση της κιρσοκήλης.

Κιρσοκήλη – Θεραπεία

Αν η φαρμακευτική αγωγή δεν είναι αποτελεσματική ή υπάρχει χρόνιος και σοβαρός πόνος ή αν υπάρχει συρρίκνωση του όρχεως ή η κιρσοκήλη έχει μεγαλώσει σε βαθμό να είναι ορατή με γυμνό μάτι ή αν έχουν προκληθεί ανωμαλίες στο σπέρμα, τότε η χειρουργική επέμβαση είναι η μοναδική αποτελεσματική λύση. Σε αυτή την περίπτωση, ο ειδικός γιατρός θα προχωρήσει σε μικροχειρουργική κιρσοκηλεκτομή, λαπαροσκοπική/ρομποτική χειρουργική ή διαδερμική εμβολή. Φυσικά, υπάρχουν και άλλες χειρουργικές προσεγγίσεις, όπως η μέθοδος Palomo. 

Ανεξαρτήτως της επιλεγμένης χειρουργικής θεραπείας, ο ασθενής βιώνει βελτίωση της ποιότητας του σπέρματός του (ή διατήρηση της ποιότητας) σε ποσοστό άνω του 70%, κάτι που διαπιστώνεται/επιβεβαιώνεται με ένα σπερμοδιάγραμμα που γίνεται περίπου 3-4 μήνες μετά την επέμβαση.